RAPORT EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ
W ROKU SZKOLNYM 2020/2021
W PRZEDSZKOLU SAMORZĄDOWYM NR 32 W KIELCACH
Zakres ewaluacji wewnętrznej
Organizacja i efekty edukacji matematycznej w przedszkolu
Cel ewaluacji
- Pozyskanie informacji na temat umiejętności matematycznych dzieci
- Podniesienie jakości edukacji matematycznej zgodnie z wdrażaną podstawą programową wychowania przedszkolnego
Pytania kluczowe
- Czy przedszkole tworzy warunki do kształtowania umiejętności matematycznych u dzieci?
- W jaki sposób nauczyciele kształtują u dzieci pojęcia matematyczne?
- Jaki jest poziom kompetencji matematycznych u dzieci kończących przedszkole?
Dobór próby badawczej
Badaniem objętych zostało 10 pracowników dydaktycznych Przedszkola Samorządowego nr 32 w Kielcach, 50 rodziców wychowanków oraz 50 wychowanków z oddziałów I i V. Badania ankietowe były anonimowe, ich uczestnicy zostali poinformowani o celu badania.
Ankietę skierowaną do nauczycieli wypełniło 10 osób, co stanowi 100% wszystkich nauczycieli.
Ankietę wśród 50 rodziców przeprowadzono w dniach od 08.03. do 19.03. 2021. Wypełniło ją 45 osób co stanowi 90% ogółu rodziców.
Wywiad z dziećmi przeprowadzono w grupach IV i V w dniach 01.03. do 05.03 2021. Ogółem przebadano 46 dzieci, co stanowi 92% dzieci 5-6letnich.
Przeprowadzono 5 obserwacji zajęć edukacyjnych we wszystkich grupach wiekowych. Dokonano analizy następujących dokumentów: 5 dzienników zajęć przedszkola, 5 planów pracy wychowawczo-dydaktycznej we wszystkich grupach wiekowych, 5 protokołów zebrań z rodzicami.
Metody i techniki zbierania informacji
- Wywiad- dyspozycje do rozmowy z dyrektorem przedszkola ( załącznik nr 4)
- Ankieta dla nauczycieli (załącznik nr 5)
- Ankieta dla rodziców wychowanków ( załącznik nr 6)
- Wywiad – dyspozycje do rozmowy z dziećmi (załącznik nr 7)
- Analiza dokumentacji (załącznik nr 3)
Monitoring ewaluacji – zespół ds. ewaluacji
- Przeprowadzenie ewaluacji
- Analiza danych
- Opracowanie raportu i prezentacja
- Wykorzystanie wyników ewaluacji do dalszego planowania rozwoju Przedszkola Samorządowego nr 32 w Kielcach
Pytania kluczowe
Czy przedszkole tworzy warunki do kształtowania umiejętności matematycznych u dzieci?
Wszyscy nauczyciele w ankiecie oraz dyrektor w wywiadzie wykazali, że przedszkole posiada bogatą bazę pomocy dydaktycznych do edukacji matematycznej, wymieniając m.in.: mozaiki geometryczne, gry planszowe, układanki, kostki matematyczne, tablicę multimedialną, gry interaktywne (oprogramowanie MAC), różnorodne liczmany, pozycje książkowe z zakresu literatury przedmiotu. Nauczyciele dbają również o podnoszenie swoich kompetencji zawodowych w omawianym zakresie – w bieżącym roku szkolnym były to:
- warsztaty Kompetencje kluczowe – kodowanie z matą
- warsztaty W krainie matematyki
- warsztaty Przedszkolaki kodują
- konferencja Kreowanie nowej rzeczywistości edukacyjnej
- konferencja Rola pomocy dydaktycznych w nauczaniu najmłodszych przedszkolaków
- warsztaty Kodowanie na dywanie
- e-konferencja Kształtowanie pojęć matematycznych w edukacji dzieci metodą prof. Gruszczyk-Kolczyńskiej,
Rady szkoleniowe zaplanowane w WDN:
- Metody i formy pracy pedagogicznej nad kształtowaniem pojęć matematycznych u dzieci w wieku przedszkolnym
- Edukacja matematyczna dzieci w wieku przedszkolnym w oparciu o metodę prof. Edyty Gruszczyk Kolczyńskiej
Nauczyciele deklarują systematyczne planowanie zajęć z zakresu edukacji matematycznej w ujęciu miesięcznym oraz tygodniowym. Analiza dokumentów potwierdza, że comiesięcznie opracowywane są plany pracy dydaktyczno - wychowawczej, w której nauczyciele rozplanowują treści matematyczne określone w podstawie programowej wychowania przedszkolnego. W ankiecie dla rodziców 49 z 50 respondentów potwierdziło, że w przedszkolu realizowane są zajęcia z zakresu edukacji matematycznej; wynika to również z wywiadu z dyrektorem. Ponadto w oddziale V realizowany był program własny „Zabawy z matematyką” opracowany przez Karolinę Bartusiak.
Wszyscy nauczyciele odpowiedzieli twierdząco na pytanie odnośnie organizacji kącików matematycznych w salach. Spośród pomocy dydaktycznych znajdujących się w kącikach nauczyciele wymieniali: liczmany, gry, kostki matematyczne, mozaiki geometryczne, plansze dydaktyczne, przyrządy do dokonywania pomiarów, rekwizyty do układania rytmów. Dyrektor w wywiadzie potwierdza organizację kącików matematycznych we wszystkich salach oddziałowych.
Powyższa analiza świadczy o szerokim zakresie działań podejmowanych w celu rozwijania kompetencji matematycznych dzieci.
W jaki sposób nauczyciele kształtują u dzieci pojęcia matematyczne?
Realizując treści dotyczące edukacji matematycznej nauczyciele stosują różnorodne metody pracy z dzieckiem. Do najczęściej wymienianych należą: metoda prof. Gruszczyk-Kolczyńskiej, elementy metody F. Froebla, elementy pedagogiki Marii Montessori, instrukcja z pokazem, burza mózgów, pokaz połączony z przeżyciem, kodowanie na dywanie, ćwiczenia praktyczne, zadania stawiane dziecku, metodę samodzielnych doświadczeń, gry dydaktyczne, konkursy, zagadki, rebusy, gry interaktywne i programy multimedialne. Natomiast spośród form pracy, jakie najczęściej nauczyciele wybierają w pracy nad umiejętnościami matematycznymi wymieniono formę indywidualną, grupową i zbiorową. Dobór metod i form pracy do realizacji w/w treści nauczyciele argumentują indywidualnymi możliwościami rozwojowymi dzieci, rodzajem wytyczonych celów edukacyjnych oraz chęcią aktywizowania dzieci i uatrakcyjniania zajęć. Analiza dokumentacji również potwierdza uzyskane informacje. W dziennikach zajęć wiele zapisów świadczy o różnorodności doboru stosowanych metod i form pracy na zajęciach z edukacji matematycznej.
Dyrektor w wywiadzie stwierdza, iż zaobserwował podczas prowadzonych obserwacji zajęć stosowanie w/w metod pracy, wskazuje jednak na stosunkowo niskie wykorzystywanie przez nauczycieli programów i urządzeń multimedialnych. Zdaniem nauczycieli sytuacja ta wynika z braków w wyposażeniu placówki w komputery przenośne, adekwatnie do zainstalowanego sprzętu stacjonarnego. Nauczyciele deklarują w ankiecie organizację wielu konkursów dla dzieci i rodziców, w tym również o tematyce matematycznej. Zdaniem dyrektora konkursy te cieszyły się dużym zainteresowaniem wśród dzieci i rodziców, co potwierdzają również ankietowani rodzice.
Rozwijając kompetencje matematyczne dzieci nauczyciele starają się również włączyć w ten proces rodziców dziecka – czynią to poprzez pogadanki tematyczne na zebraniach, udzielanie indywidualnych wskazówek do pracy z dzieckiem, prowadzenie zajęć otwartych dla rodziców, prowadzenie warsztatów dla rodziców: „Kodowanie na dywanie” oraz „Elementy metody prof. Edyty Gruszczyk- Kolczyńskiej w zabawach matematycznych z dziećmi”. Świadczą o tym również zapisy w planach i protokołach zebrań z rodzicami. W ankiecie skierowanej do Rodziców 42 respondentów potwierdza udział w takiej formie wsparcia, natomiast 8 wykazuje niewiedzę w tym temacie.
W toku badań pozyskano również informację na temat działań podejmowanych w celu rozwijania umiejętności matematycznych dzieci przez ich rodziców w domu. Najczęściej wymienianymi przez ankietowanych rodziców, spośród zabaw organizowanych w domu, były zabawy z przeliczaniem różnych przedmiotów (15), proponowanie zabawek edukacyjnych (5), książeczek z kartami pracy(10), przeliczanie pieniędzy(5), gry planszowe(1), rozwiązywanie zagadek logicznych(1), zabawy z liczydłami(1), gry komputerowe(1). 32 dzieci nie wskazało żadnego z działań w tym zakresie. W wywiadzie przeprowadzonym wśród dzieci zebrano natomiast informacje, że najczęściej bawią się one z wykorzystaniem komputera, telefonu lub tableta, organizują sobie zabawy z piłką, skaczą na trampolinie, jeżdżą na rowerze, wrotkach, hulajnodze, rysują, kolorują, układają z klocków różne budowle.
Na pytanie: „kto najczęściej bawi się z dzieckiem w domu?”, dzieci wskazywały najczęściej rodzeństwo (26 dzieci), rodziców (17 dzieci) i dziadków (7 dzieci). W dalszej kolejności dzieci wymieniały kolegów i koleżanki. W szczegółowych pytaniach uzyskano informację, że w gry planszowe gra 20 dzieci, w sklep bawi się 10 dzieci, auta mijające dzieci w drodze do i z przedszkola liczy 31 dzieci, zakupione w sklepie owoce (inne produkty) przelicza 15 dzieci. 35 dzieci zadeklarowało zabawę w podział na równe części słodyczy pomiędzy członków rodziny. 43 osoby zadeklarowały układanie puzzli, w tym 8 wymieniło również układanie obrazków z dostępnych materiałów, np. przyrodniczych. Tylko 7 dzieci wymieniło dokonywanie pomiarów, jako zabawę. 15 dzieci potrafi grać w popularną zabawę „Kółko i krzyżyk”, natomiast w zabawy paluszkowe aż 46 dzieci. Wszystkie dzieci potwierdziły korzystanie z gier interaktywnych. Tylko nieliczne dzieci potrafiły wymienić inne „matematyczne” zabawy, w jakich biorą udział w domu. Były to: wspólne pieczenie ciast z liczeniem i odmierzaniem proporcji składników, posługiwanie się miarą podczas budowania różnych konstrukcji, przeliczanie pieniędzy ze skarbonki i podczas robienia zakupów w sklepie, gry planszowe.
Powyższe wyniki świadczą o różnorodności podejmowanych działań na rzecz rozwijania kompetencji matematycznych dzieci.
Jaki jest poziom kompetencji matematycznych u dzieci kończących przedszkole?
Oceniając efektywność podejmowanych działań nauczyciele przeprowadzają systematyczną obserwację poziomu nabywania umiejętności matematycznych przez dzieci. Dwa razy do roku w grupach dzieci 6-letnich przeprowadzona jest diagnoza umiejętności dzieci, w tym umiejętności matematycznych. Weryfikacja zdobytej wiedzy odbywa się również podczas przeprowadzanych konkursów wiedzy i umiejętności matematycznych wewnętrznych i zewnętrznych. Wyniki przeprowadzonej diagnozy nauczyciele wykorzystują do konstruowania planów pracy indywidualnej z dziećmi oraz do planowania miesięcznego pracy dydaktycznej z grupą. Informacje te znajdują swoje odzwierciedlenie w wywiadzie z dyrektorem oraz w analizie dokumentów (dzienniki, plany miesięczne, plany pracy indywidualnej, diagnozy przedszkolne, karty obserwacji). Interpretacja wyników diagnozy przedszkolnej w zakresie umiejętności matematycznych dzieci wykazała przyrost tychże w stosunku do wyników końcowych. Wyniki te świadczą o efektywności podejmowanych działań w zakresie kształtowaniu umiejętności matematycznych u dzieci.
WNIOSKI Z EWALUACJI:
- Przedszkole Samorządowe nr 32 posiada bogatą bazę pomocy dydaktycznych do edukacji matematycznej dzieci w wieku przedszkolnym, które są wykorzystywane przez nauczycieli podczas zajęć edukacyjnych i korekcyjno - kompensacyjnych.
- Nauczyciele systematycznie podnoszą swoją wiedzę i kompetencje zawodowe w zakresie kształtowania pojęć i umiejętności matematycznych poprzez udział w szkoleniach, konferencjach i kursach tematycznych oraz samokształcenie w danym zakresie.
- Nauczyciele systematycznie planują i realizują zajęcia z zakresu edukacji matematycznej, określone w podstawie programowej.
- W salach zajęć organizowane są kąciki matematyczne wyposażane w różnorodne, ciekawe pomoce dydaktyczne służące rozwijaniu zainteresowań matematycznych dzieci.
- W pracy nad kształtowaniem umiejętności matematycznych u dzieci nauczyciele stosują różnorodne metody i formy pracy, zgodnie z najnowszymi koncepcjami pedagogicznymi i tendencjami dydaktycznymi.
- Systematycznie organizowane są konkursy o charakterze matematycznym skierowane do dzieci jak również rodziców.
- Nauczyciele prowadzą działania mające na celu włączanie rodziców dzieci w proces kształtowania kompetencji matematycznych przedszkolaków.
- W przedszkolu systematycznie diagnozuje się wiadomości i umiejętności matematyczne dzieci. Wyniki diagnozy służą nauczycielom do prowadzenia ewaluacji działań w tym obszarze.
REKOMENDACJE
- Utrzymanie wysokiego poziomu pracy przedszkola w zakresie kształtowania pojęć i umiejętności matematycznych określonych w podstawie programowej wychowania przedszkolnego
- Organizowanie licznych działań włączających rodziców w proces edukacyjny dzieci (konkursy, warsztaty, artykuły, propozycje zabaw domowych)
- Doposażenie placówki w komputer przenośny, kompatybilny z posiadaną tablicą multimedialną.